W 1989 roku, kiedy polska gospodarka otworzyła się na kraje zza tak zwanej „Żelaznej Kurtyny“, Kraków jako jedno z pierwszych polskich miast wykorzystał okazję żeby poprawić stan swojej komunikacji miejskiej poprzez import używanych pojazdów oraz stopniowe kupowanie nowych wozów zachodnich marek. Poza tramwajami i autobusami marki MAN z niemieckiej Norymbergi, MPK Kraków sprowadziło kilkadziesiąt autobusów Scania poprzez szwedzką firmę pośredniczącą. Były to pojazdy typu CR111M i CR112, a pochodziły głównie z Göteborga oraz Karlstad. Po pozytywnych doświadczeniach z używanymi pojazdami, które pomimo ponad 20 lat eksploatacji cechowały się między innymi fotokomórkami w drzwiach, automatyczną skrzynią biegów, czy aluminiowym nadwoziem, a także nie do końca satysfakcjonującymi wynikami eksploatacji fabrycznie nowego autobusu MAN SG242, podjęto decyzję o zakupie autobusów przegubowych od szwedzkiego producenta. Efektem tego było dostarczenie do miasta w 1992 roku pierwszej serii autobusów Scania CN113ALB, które wniosły zupełnie nową jakość podróży i obsługi technicznej komunikacji miejskiej w Krakowie i obsługiwały przez dwie dekady najważniejsze linie autobusowe byłej stolicy Polski.

Nowe Scanie reprezentowały kolejną już generację pojazdów tego producenta. Przegubowe pojazdy nie były jeszcze niskopodłogowe, ale posiadały znacząco obniżoną podłogę i stopnie wejściowe w przedniej części pojazdu, w porównaniu do innych konstrukcji. Na specjalne życzenie krakowskiego przewoźnika, zastosowano w autobusie szerokie drzwi odskokowe, trzy pary podwójnych oraz dodatkowe pojedyncze na końcu pojazdu. Dzięki temu autobusy zapewniały bardzo wygodną przestrzeń do wsiadania oraz wysiadania pasażerów w każdej części pojazdu, dostosowaną do krakowskich warunków. W środku autobusu dla pasażerów czekały także pewne udogodnienia, nieobecne w pojazdach znanych wówczas w Polsce producentów autobusów. Podróżujący mogli skorzystać z dużej liczby bardzo miękkich foteli, obitych niebieską tapicerką, dających wyższy komfort jazdy niż niejeden autobus podmiejski w tamtych czasach. Ze względu na przystosowanie autobusu do surowych, skandynawskich warunków klimatycznych, w pojeździe zastosowano bardzo wydajne ogrzewanie poprzez kaloryfery i nagrzewnice wzdłuż całego pojazdu, dodatkowe kurtyny powietrzne w drzwiach, a także podwójne szyby, zapewniające lepszą izolację termiczną od otoczenia. O linii oraz kierunku w którym jechał pojazd informowały specjalne, przewijane taśmy z zielonymi znakami na czarnym tle, popularnie nazywane „filmami“. Ze względu na bardzo dobrą widoczność oraz stosunkowo duże możliwości zestawiania ze sobą różnych linii i pętli, krakowskie MPK w latach 90 zamawiało takie wyposażenie także do pojazdów marki Jelcz.

Szwedzkie przegubowce były w Krakowie eksploatowane przez ponad 20 lat oraz przychodziły do Krakowa w 3 dostawach, co poskutkowało zmianą wyposażenia pojazdów na przestrzeni lat. Pierwsze autobusy były wyposażone w automatyczną, szwedzką skrzynię biegów marki GAV, zestawioną z silnikiem własnym producenta autobusu. Późniejsze egzemplarze posiadały zamontowaną skrzynię biegów Voith, znaną już także ze współczesnych krakowskich autobusów. Po kilkunastu latach eksploatacji w najstarszych autobusach rozpoczęto serię małych remontów, obejmującą między innymi zmianę siedzeń na mniej masywne, polskie siedziska marki Astromal, a szwedzkie „filmy“ do prezentacji linii i kierunku zastąpiono wyświetlaczami LED jednej z krakowskich firm ze względu na szersze możliwości ustawiania nowych końcówek i napisów w elektronicznych wyświetlaczach. Dokonano także wymiany poręczy, kasowników, a także okien, ponieważ z czasem konstrukcja szyb się rozszczelniła i zaparowywała uniemożliwiając oglądanie otoczenia z wnętrza pojazdu, a do tego małe, uchylne lufciki okazały się niewystarczające na coraz gorętsze lata w Polsce.

Przegubowe Scanie przydzielano na początku do zajezdni mieszczącej się w hangarze dawnego lotniska Czyżyny-Rakowice, a po jej likwidacji w 1998 roku wszystkie pojazdy marki Scania zgrupowano w zajezdni Płaszów, która aż do 2011 specjalizowała się w obsłudze szwedzkich autobusów, mając najwyższe wskaźniki niezawodności. Kasacje pierwszych z 30 dostarczonych do Krakowa pojazdów CN113ALB rozpoczęto w 2010 roku, a ostatnie dwa pojazdy zakończyły służbę w lutym 2015, kursując głównie na liniach szczytowych. Najmłodszy pojazd dostarczony w 1996 roku, oznaczony numerem #PE100 po wielu staraniach został przeznaczony przez MPK Kraków na pojazd zabytkowy i przywrócono mu numer boczny z początku eksploatacji w naszym mieście, #38030, historyczne emblematy oraz charakterystyczne czarno-zielone taśmy z numerami linii i pętlami. Autobus obecnie można spotkać w ramach różnych specjalnych obchodów z udziałem zabytkowych pojazdów, a z czasem są planowane przy nim prace przywracające więcej oryginalnych elementów z jego początkowych lat kursowania po Krakowie.

Dane techniczne:

Galeria