Historia autobusu

Produkowane w nowopowstałych Jelczańskich Zakładach Samochodowych „ogórki” pomimo znacznej poprawy sytuacji w przedsiębiorstwach komunikacji miejskiej, w dalszym ciągu borykały się z wieloma wadami. Jedną z nich była niska pojemność autobusów, które nie radziły sobie z ogromnymi potokami pasażerskimi na najbardziej obleganych liniach. W celu rozwiązania tego problemu, już w 1962 roku wymyślono, aby spróbować na bazie dwóch autobusów zbudować konstrukcję przegubową. Eksperymentu dokonano w zakładach Miejskiego Przedsiębiorstwa Autobusowego w Warszawie, przez co powstał autobus Jelcz MPA-62, a następnie wprowadzono do produkcji seryjnej autobus Jelcz AP-02. Autobus charakteryzował się bardzo dużą jak na ówczesne czasy długością, 18 metrów. Niestety, stosunkowo długi tylny człon autobusu bardzo zachodził przy skrętach, powodując wypadki. Z kolei oparcie tak dużej masy na pojedynczej osi, wyposażonej tylko w jedną parę kół, kończyło się częstym pękaniem opon. Wszystkie te wady wymusiły zaprojektowanie udoskonalonej wersji przegubowca – Jelcza 021.

Nowa wersja przegubowego „ogórka” charakteryzowała się skróconą tylną częścią nadwozia, przez co autobus miał niespełna 16 metrów długości. W celu łatwiejszego manewrowania, ostatnia oś autobusu była skrętna i pochodziła z ciężarówki A-21 „Żubr”. Dla poprawy wymiany pasażerskiej, w środkowej części autobusu, tuż za przegubem, zamontowano parę szerokich, harmonijkowych drzwi. Osłonę przegubu wykonano z odpowiednio zszytego, zaimpregnowanego brezentu, podobnego do stosowanego wówczas w namiotach wojskowych, jednak nawet to nie zapobiegało uciążliwemu jej przeciekaniu w trakcie opadów atmosferycznych.

Prezentowany Jelcz 021 jest jedynym zachowanym tego typu egzemplarzem na świecie. Został wycofany z eksploatacji przez krakowskie MPK w 1980 roku, kiedy przerobiono go na ambulans do poboru krwi. Potem stał wiele lat pod płotem zajezdni przy ulicy Biskupińskiej. Niestety został zniszczony i podpalony przez wandali. Pomimo jego opłakanego stanu, po wielu latach starań i ciężkiej pracy, w 2012 roku zakończono rekonstrukcję autobusu i stanowi on jeden z najbardziej unikalnych egzemplarzy w naszej kolekcji.

Dane techniczne:

Galeria