Punda 1.2.3.
Tramwaje

Tramwaj Sanok SN1 #37

Historia wagonu

Wagony silnikowe tego typu to pierwsze normalnotorowe tramwaje w Krakowie. Dostawy rozpoczęły się w grudniu 1912 roku, co pozwoliło, po miesiącu testów, uruchomić pierwszą linię tramwaju normalnotorowego. Linie te charakteryzowały się używanym do dzisiaj, szerszym o ponad pół metra prześwitem między szynami, co pozwoliło na używanie większych i pojemniejszych tramwajów od tych znanych z wcześniejszych linii wąskotorowych. Nowodostarczone wagony, bardzo charakterystyczne dla Krakowa, były produkowane w trzech seriach w Sanockiej Fabryce Wagonów oraz w Grazu, a potem także w warsztatach własnych krakowskiego przewoźnika. Od jednej z fabryk, tramwaje zyskały przydomek „gracówek”. Były one bardzo powszechnie przedstawiane na przedwojennych pocztówkach z naszegbo miasta.

Wyprodukowane dla Krakowskiej Miejskiej Kolei Elektrycznej tramwaje były podobne do stosowanych wówczas w całej Galicji, jednak wyróżniały się rozwiązaniami zastosowanymi tylko w królewskim mieście. Pudło zbudowane było w całości z drewna, osadzone na wózku i amortyzowane przy pomocy resorów piórowych. Nowością były w pełni zabudowane pomosty z ręcznymi drzwiami, co zwiększyło pojemność wozu i komfort podróżowania w każdych warunkach. We wnętrzu tramwaju wydzielono suwanymi drzwiami dwie klasy, różniące się ceną biletu oraz wygodą podróżowania. W obydwu przedziałach pasażerowie podróżowali na drewnianych ławkach zamontowanych wzdłuż bocznych ścian tramwaju, z czego w klasie pierwszej siedziska były dodatkowo obite miękką skórą. Podróż uprzyjemniały też detale wnętrza, takie jak dodatkowe świetliki w dachu, zasłonki w oknach, mosiężne elementy wyposażenia oraz stylowe lampy zamontowane na suficie.

Wagony te były bardzo trwałe i pozostawały w eksploatacji aż 56 lat, co jest rekordem w skali Polski. Na początku lat ’90 podjęto próby odbudowy „gracówki”. W tym celu odnaleziono 3 wraki wagonów, które były w złym stanie technicznym. Dzięki zaangażowaniu MPK udało się odbudować charakterystyczny dla Krakowa tramwaj. Uświetnił on rocznicę 120-lecia komunikacji miejskiej w Krakowie. Stanowi obecnie jeden z najstarszych i najcenniejszych tramwajów w naszej kolekcji.

Dane techniczne

Producent: Sanocka Fabryka Wagonów
Rodzaj wagonu: Silnikowy wolnobieżny, jednoczłonowy, dwukierunkowy
Lata produkcji: 1912-1936
Lata eksploatacji w Krakowie: 1913-1969
Wagon zabytkowy: Od 1995 roku
Długość całkowita: 10 650 mm
Masa własna: 13 000 kg
Liczba osi: 2
Liczba i moc silników: 2x 33 kW
Liczba miejsc siedzących: 24
Liczba miejsc ogółem: 56

Galeria