Historia wagonu

Te małe wagoniki tramwajowe, oznaczone w Krakowie serią SN4, były drugim już sprowadzonym do miasta, przez władze okupacyjne Generalnej Gubernii, używanym typem wagonów silnikowych. Pochodziły one z małego miasta Eberswalde, leżącego we wschodnioniemieckiej Brandenburgii. W latach 1910-1940 funkcjonowała tam dwuliniowa sieć tramwajowa, która w szczytowym momencie funkcjonowania miała długość 4 km i obsługiwało ją 11 tramwajów silnikowych wraz z 5 przyczepami. Tuż po rozpoczęciu II Wojny Światowej podjęto decyzję o zastąpieniu tramwajów w tym mieście trolejbusami. Początkowo nowe pojazdy korzystały z istniejącej już infrastruktury tramwajowej, a z czasem sieć trakcyjną przebudowano, torowiska zlikwidowano, a wagony przekazano innym miastom – były to niemiecki Rostock oraz Kraków.

Tramwaje silnikowe wyprodukowane przez Fabrykę Wagonów Gottfried-Linder o długości zaledwie 8 metrów były adekwatne do potrzeb zamawiającego te wagony niemieckiego przewoźnika. Fabrycznie pojazdy posiadały otwarte pomosty, które nie zabezpieczały motorniczego przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. W przedziale pasażerskim pasażerowie mieli do dyspozycji pojedyncze i podwójne ławki, które pozwalały na podróż na siedząco równocześnie dla maksymalnie 18 osób. Poza tym wagony te miały konstrukcję i wykończenie drewniane z elementami mosiężnymi, świetliki dachowe z uchylnymi szybami pod odbierakiem prądu, oświetlenie przy pomocy żarówek zasilanych napięciem 600V oraz dwuosiowy wózek wyposażony w dwa silniki napędowe, na którym było osadzone pudło pojazdu. Jeszcze w trakcie eksploatacji w Niemczech, na przełomie lat ‘20 i ‘30 XX wieku, tramwaje przebudowano, zabudowując pomosty i montując dwuczęściowe drzwi prowadzące do wnętrza pojazdu.

W latach ‘40, po przybyciu do Krakowa tramwaje te poddano dalszym modyfikacjom, mającym na celu dostosowanie ich do warunków dużego miasta, dodatkowo dotkniętego wojną. Zdemontowano niemalże wszystkie miejsca siedzące, pozostawiając jedynie cztery pojedyncze miejsca w narożnikach przestrzeni pasażerskiej. Było to spowodowane bardzo małym rozmiarem tych pojazdów i próbą jakiegokolwiek zwiększenia ich pojemności, co było zachwalane przez administrację Generalnej Gubernii jako rozwiązanie postępowe. Pomimo tych modyfikacji, tramwaje te sporadycznie były wykorzystywane w Krakowie w ruchu liniowym.

Tramwaj o późniejszym numerze 151 był jednym z czterech wozów silnikowych z Eberswalde jakie dostał krakowski przewoźnik. Przybył do miasta w 1941 roku i początkowo był włączony do eksploatacji jako przyczepa z powodu wspomnianej już wcześniej pojemności oraz katastrofalnego stanu technicznego, uniemożliwiającego szybkie włączenie go do ruchu jako pojazd trakcyjny. W 1942 przeszedł remont i wrócił do ruchu jako wagon silnikowy, ale tak samo jak inne tramwaje tej serii był wykorzystywany głównie w roli holownika na terenie zajezdni. W 1959 roku został wraz z innym SN4, przeznaczony na altanę działkową w ośrodku wczasowym MPK. Jego wrak odnaleziono w latach ‘80 i przekazano do hali będącej częścią dzisiejszego Muzeum Inżynierii Miejskiej w celu późniejszej odbudowy, której podjęło się krakowskie MPK. W 2015 roku, po kilku latach prac rekonstrukcyjnych, tramwaj zadebiutował otwierając 27 września paradę pojazdów z okazji 140-lecia komunikacji miejskiej w Krakowie.

Dane techniczne

Galeria