Tramwaj MAN PN3 #555
Oryginalnie tramwaje te były wyprodukowane w norymberskiej fabryce MAN w 1909 roku dla lokalnego przewoźnika z okazji wystawy Expo, prezentującej osiągnięcia światowej techniki. Nosiły oznaczenie Bw i były doczepami do wagonów Tw, które były wówczas najbardziej innowacyjnymi tramwajami jakie zaprezentowano. Tramwaje te zapewne by nic nie miały wspólnego z Krakowem, gdyby nie wybuch II Wojny Światowej i okupacja niemiecka Polski. Nazistowskie władze Generalnej Guberni, której stolicą został Kraków, podjęły decyzję o sprowadzeniu do miasta używanych tramwajów z terytorium Niemiec. Sprowadzono w 1941 roku do Krakowa 23 egzemplarze przyczep i 10 sztuk wozów silnikowych. Z racji tego, że były trzecią serią tramwajów normalnotorwych w Krakowie, przyjęły oznaczenia PN3 i SN3.
Doczepki PN3 były stosunkowo prostą konstrukcją, zdecydowanie mniej innowacyjną niż dedykowane do nich wagony silnikowe. Wyposażone były w pół-otwarte pomosty, które były zabezpieczone rozkładanymi barierkami. Mierzyły niecałe 8 metrów długości i ważyły 3,5 tony. Były dołączane do tramwaje SN1, tworząc z nimi pierwsze trójwagonowe pociągi w Krakowie. Z kolei SN3 z racji swoich dużych rozmiarów kursowały raczej samodzielnie w okresie okupacji jako tramwaje „tylko dla Niemców” na linii „8”, a po zakończeniu okupacji normalnie na innych trasach. Wycofane zostały z początkiem lat ’60.
Do dzisiejszych czasów, zachował się jeden wagon PN3 o numerze #546 i znajduje się on w zbiorach Muzeum Inżynierii Miejskiej. W 2008 roku rozpoczęto rekonstrukcję od podstaw tramwaju typu PN3 na podstawie dokumentacji technicznej i fotograficznej. Wiosną 2009 roku zakończono odbudowę, dzięki czemu najstarszy zachowany tramwaj w Krakowie zyskał swoją doczepę. Zachowany jest także wagon silnikowy SN3, który był wyremontowany w 1984 roku w Krakowie z tramwaju do naprawy sieci trakcyjnej. Został on przekazany do muzeum w partnerskiej Norymberdze i okazjonalnie można go spotkać na ulicach tego niemieckiego miasta, z którym Kraków od wielu lat współpracuje.
Dane techniczne:
Producent: | MAN SE (Norymberga) |
Rodzaj wagonu: | Doczepny bierny, jednoczłonowy, dwukierunkowy |
Lata produkcji: | 1909 |
Lata eksploatacji w Krakowie: | 1941-1959 |
Wagon zabytkowy: | Od 2009 roku |
Długość całkowita: | 7 700 mm |
Masa własna: | 3 500 kg |
Liczba osi: | 2 |
Liczba i moc silników: | — |
Liczba miejsc siedzących: | 14 |
Liczba miejsc ogółem: | 40 |