Pierwszy wagon motorowy na Dworcu Głównym w Krakowie
Historia jednej fotografii

Wagon motorowy na stacji Kraków Główny

Kraków, maj 1931 roku. Na zdjęciu widzimy kolejarzy oraz pasażerów pozujących wraz z wagonem motorowym wyprodukowanym przez firmę TAG Kiel z Kilonii, posiadającym na PKP oznaczenie 90003. Fotografię udostępnioną przez Narodowe Archiwum Cyfrowe podpisano jako „pierwszy wagon motorowy na Dworcu Głównym w Krakowie, kursujący na linii Kraków – Krynica”.

Historia spalinowych wagonów motorowych, czyli wagonów kolejowych posiadających własne źródło napędu w postaci silnika benzynowego lub diesla i zdolnych do samodzielnego kursowania z pasażerami, sięga w Polsce roku 1927, kiedy z nowootwartej wytwórni pojazdów szynowych w kilońskiej stoczni dostarczono do Krakowa pierwszy wagon motorowy. Wcześniej w Polsce eksploatowano tylko akumulatorowe wagony motorowe, których przedstawicielem jest unikat zachowany w Parowozowni Skierniewice.

Prezentowany pojazd był testowany na linii z Krakowa do Wieliczki, jednak został odesłany na poprawki do producenta. W roku 1928 roku wagon po poprawkach wrócił do Krakowa i rozpoczął pod numerem 90003 pracę na liniach do Wieliczki, Krynicy i Zakopanego. Motowagonownia w Krakowie była bardzo ważnym obiektem na kolejowej mapie Polski. To właśnie w niej eksploatowano w drugiej połowie lat ’30 XX wieku legendarne „Lux-torpedy”, które kursowały m.in. na trasie do Zakopanego.

Firma T.A.G., czyli Triebwagen A.G. (czyli w wolnym tłumaczeniu – Wagony Motorowe S.A.), była powstałym w 1926 roku wspólnym przedsięwzięciem znanego niemieckiego koncernu elektrotechnicznego AEG oraz kilońskiego oddziału Deutsche Werke, które zrzeszało wiele niemieckich stoczni. Firma T.A.G. długo nie przetrwała, ponieważ już w 1937 roku AEG wycofało się ze współpracy, a spalinowe pojazdy kolejowe produkowano w Deutsche Werke Kiel na stosunkowo niewielką skalę przez kolejne dekady. Obecnie, po kilku zmianach właściciela, kilońskie zakłady taboru należą do chińskiej firmy kolejowej CRRC i znajdują się już w innym miejscu miasta niż część stoczniowa.

Źródło fotografii: Narodowe Archiwum Cyfrowe.

Pierwszy wagon motorowy na Dworcu Głównym w Krakowie