Wagon silnikowy EN80 obsługujący Elektryczną Kolej Dojazdową w Warszawie
Warszawa, ul. Nowogrodzka, nieopodal skrzyżowania z ul. Marszałkowską w 1947 roku. Na zdjęciu przedstawiono wagon silnikowy serii EN80 wraz z dwiema doczepami, oznaczanymi tą samą serią. W tle widać też prawdopodobnie lekki wagon towarowy na końcu składu. Skład pociągu w kierunku Milanówka stoi na przystanku początkowym.
Elektryczna Kolej Dojazdowa uznawana jest za pierwszą w Polsce zelektryfikowaną linię kolejową. Uruchomiona została w 1927 roku na trasie z Warszawy do Milanówka, z planami przedłużenia do Grodziska Mazowieckiego i Żyrardowa (do tej ostatniej miejscowości linii ostatecznie nigdy nie przedłużono). Cechowała się jak na ówczesne, ale także jak na dzisiejsze, czasy sporą innowacyjnością. Na odcinku podmiejskim, prowadzenie ruchu było zabezpieczane przez semafory świetlne oraz samoczynną blokadę liniową. Z kolei, żeby pasażerowie dojeżdżający spod Warszawy mogli liczyć na komfortowe przesiadki, zdecydowano się na poprowadzenie ruchu pociągów do ścisłego centrum Warszawy w systemie tramwajowym.
W związku z przebudową układu komunikacyjnego centrum Warszawy na przełomie lat ’60 i ’70, linię nazywaną już WKD (Warszawska Kolej Dojazdowa) przeniesiono do wykopu linii średnicowej, przez co przestała kursować w sposób typowo tramwajowy. Obecnie też zmieniono napięcie sieci trakcyjnej z 600V na 3000V, przez co zatraciła ona mnóstwo ze swojej “tramwajowości”. Co ciekawe, w innych krajach do dzisiaj spotyka się linie łączące elementy tramwaju i pociągu – w kręgu niemieckojęzycznym są to m.in. “Stadtbahny”, a w USA tzw. “interurbany”. Do dzisiaj bardzo podobną specyfikę do dawnej EKD ma wiedeńska linia “Wiener Lokalbahn”, kursująca z centrum Wiednia do Baden.
Źródło fotografii: Narodowe Archiwum Cyfrowe.